“Deprem Enerjisi Atmosfere Salınım Yapıyorsa Atmosfere Salınım Yapan Deprem Enerjisi Hangi İş ve İşlevleri Yapar?
RICHTER ÖLÇEĞİ NEDİR?
Richter ölçeği sadece depremin büyüklüğü hakkında değil depremde atmosfere salınan enerji hakkında da bilgi verir.
Bir depremin yıkıcı gücü, sallanma genliğinin 3/2´nci kuvveti ile orantılıdır. Dolayısıyla bir depremin şiddeti Richter ölçeğine göre bir (4+1=5 gibi) birim arttığı zaman, depremin yıkıcı gücü 10(3/2)=31,6 (4.0 büyüklüğün deki bir deprem anında patlayıcı dengi atmosfere salınım yapan enerji miktarı 56.000 kilo ise 5.0 büyüklüğündeki bir deprem anında atmosfere patlayıcı dengi enerji miktarı 56.000*31.6) katına çıkar.
5.0 büyüklüğündeki bir depremin patlayıcı dengi enerji miktarı 4.0 büyüklüğündeki bir depremin patlayıcı dengi enerji miktarının 31.6 katı kadar enerji çıkarır.
Richter büyüklük ölçeği ya da kısaca Richter ölçeği depremlerin şiddetini ölçmekte kullanılan, adını en sık duyduğumuz ölçek.
Her yıl çok sayıda deprem oluyor. Bu depremlerin bir kısmı insanlar tarafından hissedilemeyecek kadar düşük şiddette olurken bazıları sebep oldukları tahribatlar ile felaketlere yol açıyor. Richter büyüklük ölçeği -ya da kısaca Richter ölçeği- depremlerin şiddetini ölçmekte kullanılan, adını en sık duyduğumuz ölçek. Peki, Richter ölçeği tam olarak nedir ve bize depremler hakkında hangi bilgileri verir?
Richter ölçeği 1935 yılında Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü´nde çalışan Charles Francis Richter ve Beno Gutenberg adlı iki araştırmacı tarafından geliştirilmiştir. Logaritmik bir ölçek olan Richter ölçeğine göre bir depremin şiddeti şu formülle hesaplanır:
ML=log(A/A0(δ))
Bu formülde ML depremin şiddetini, A Wood-Anderson sismografının maksimum sapmasını, A0(δ) ise depremin merkezinin uzaklığına bağlı olarak değişen bir fonksiyonu ifade eder. Şiddet hesaplama formülü 10 tabanlı bir logaritma içerdiği için depremin şiddetinin Richter ölçeğine göre 1 birim artması gerçek şiddetinin on katına çıkması anlamına gelir. Ölçeğin geliştirildiği zamandaki teknolojilerle ancak 3 ve daha büyük şiddetteki depremler ölçülebilmesine rağmen, aslında ölçeğin alt sınırı yoktur. Hatta günümüzde var olan hassas sismograflarla Richter ölçeğine göre değeri negatif olan depremleri bile belirlemek mümkündür (Birden küçük sayıların logaritması negatiftir).
Richter ölçeği ile büyüklüğü 8´den fazla olan depremlerin şiddeti ölçülemez. Çok büyük depremlerin şiddetini ölçmek için başka yöntemler kullanılır. Fakat diğer yöntemlere göre yapılan ölçümlerden de kamuya açık yayın organlarında “Richter ölçeğine göre” şeklinde değinilmesi yaygındır.
Kaynak: https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/richter-olcegi-nedir
T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
24 Eylül 2020 Marmara Denizi Marmara Ereğlisi (Tekirdağ) açıkları Mw 4.2 depremine ilişkin ön değerlendirme raporu
Deprem Dairesi Başkanlığı Eylül 2020
4 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi´ nin 40 ıncı maddesinin 2 nci fıkrasının, Ülke genelinde deprem verilerinin paylaşımı ve kamuoyunun bilgilendirmesi konusundaki, “Deprem gözlemi yapan üniversiteler, yerel yönetimler ve tüm kurum ve kuruluşlar deprem gözlem verilerini eşzamanlı olarak Başkanlığa aktarır. Meydana gelen depremin büyüklük ve şiddeti gibi temel veriler kamuoyuna resmi olarak sadece Başkanlık tarafından duyurulur” hükmü gereğince ön değerlendirme raporu hazırlanmıştır.
Makale:
https://deprem.afad.gov.tr/downloadDocument?id=2063
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
Meteoroloji Genel Müdürlüğü
Eylül 2020 Ağustos Ayı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesiyle ilgili makalesi yayınlanmıştır.
Makale: https://www.mgm.gov.tr/FILES/iklim/yillikiklim/2020_agustos_SicaklikYagis_Bulten.pdf
Deprem Dairesi Başkanlığı Eylül 2020 ön değerlendirme raporunda (deprem anında ve deprem öncesinde atmosferde) geniş bir alana dağılan deprem enerjisinden bahsedilmemiştir.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Eylül 2020 Ağustos Ayı Sıcaklık ve Yağış Değerlendirmesiyle ilgili makalesinde de depremler anında ve öncesindeki enerjinin atmosfere etkisinden ve depremlerden bahsedilmemiştir.
Her iki makalede ve bundan önce yayınlanan tüm makalelerde bu ve bu gibi eksikliklerin olduğunu gördüm.
Bu iki Bakanlıktaki yazılan eksik makalelerin eksiklikleri giderildiği takdirde üniversitelerde deprem ve deprem tahmini konuları inceleyen DEPREM TAHMİN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ bilim dalı olarak açılabilir” dedi.
GHA/SK
